Projekt Biblioteki UŁ „Opracowanie i konserwacja cennej kolekcji neofilologicznej” zakończony

Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego zakończyła projekt „Opracowanie i konserwacja cennej kolekcji neofilologicznej”, dofinansowany z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II” Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, który realizowany był w latach 2023-2025.

Opublikowano: 27 listopada 2025

Kolekcja Leszka Engelkinga obejmuje 3200 woluminów, przede wszystkim jest to literatura i opracowania naukowe w kilku językach obcych, głównie w języku czeskim, ale także w językach: angielskim, słowackim, niemieckim, hiszpańskim, francuskim i ukraińskim. 

W ramach projektu cała kolekcja została odkażona w komorze fumigacyjnej oraz opracowana w Centralnym Katalogu Polskich Bibliotek Naukowych (NUKAT) i systemie lokalnym SYMPHONY.

Zawartość kolekcji

Patrząc z perspektywy studiów neofilologicznych, w kolekcji znajduje się oryginalna literatura czeska trudno dostępna dla studentów bohemistyki i slawistyki, m.in. dzieła Bohumila Hrabala, Egona Bondy, Danieli Hodrovej, Jiřiego Kolářa czy Jáchyma Topola oraz przekłady na język czeski dzieł takich pisarzy, jak Ezra Pound, Charles Bukowski, Vladimir Nabokov czy Witold Gombrowicz. 

Prócz klasyki literatury czeskiej w kolekcji znajduje się czeska proza i poezja współczesna: antologie, a także unikatowe wydania literackie, ilustrowane, kolekcjonerskie oraz opracowania naukowe (m.in. na temat filmu, estetyki, muzyki, literatury czy biografii znanych pisarzy).

Kolekcja zawiera księgozbiór w języku angielskim: dzieła m.in.: J.R.R. Tolkiena, Jamesa Joyce’a, T.S. Eliota, Hermana Melville'a, Ernesta Hemingwaya, Ezry Pounda, a także liczne opracowania naukowe, dotyczące głównie poezji i prozy amerykańskiej, twórczości wybranych pisarzy i krytyki literackiej. 

Zarówno w części księgozbioru w języku angielskim, jak i innych językach europejskich: niemieckim, słowackim, ukraińskim, hiszpańskim, francuskim, znajduje się poezja oraz teksty krytyczno- i teoretycznoliterackie, mogące posłużyć nie tylko badaczom literatur i języków, ale również studentom różnych kierunków studiów (neofilologii, kulturoznawstwa, filmoznawstwa) oraz czytelnikom niezwiązanym z działalnością naukową.

Ponadto, w kolekcji znajdują się liczne opracowania naukowe dotyczące literatur światowych, m.in. rzadkie opracowania leksykalne języka czeskiego i słowackiego, historia literatur światowych w kilku językach i szczegółowe źródła na temat historii literatury czeskiej.

Projekt uwzględnia również prestiżowe wydania klasyki, przede wszystkim literatury angielskiej i amerykańskiej, w tym wydania z serii Oxford World’s Classics i The Wordsworth Poetry Library oraz reprinty pierwszych wydań, np. „The Collected Poems of W.B. Yeats”. 

Wśród wartych wyróżnienia zagranicznych zbiorów cennych w  projekcie znajdują się m.in.: Dante Gabriel Rossetti „Ballads” (1899 r.),  leksykony z początku XIX wieku, w tym „Novum Lexicon Manuale Graeco-Latinum” (1825 r.) czy „Handwörterbuch der griechischen Sprache” (W. Pape, 1842 r., 1863 r.) oraz czeska literatura wydana na początku XX wieku, w tym Jan Vrba: „Dolina” (1926 r.), „Otokar Březina” (1932 r.).

Znaczenie kolekcji

Wielojęzyczność księgozbioru i jego sprofilowanie wynikające z literaturoznawczo-translatorskiej działalności Leszka Engelkinga sprawiają, że projekt wpisuje się w program kształcenia co najmniej kilku kierunków studiów i może być niezwykle cenny z perspektywy tłumaczy-praktyków czy przekładoznawców.

Uniwersalność, różnorodność i wielojęzyczność kolekcji stanowi główny atut projektu. Obejmuje on bowiem kilka dyscyplin nauki (literaturoznawstwo, nauki o kulturze i religii, nauki o sztuce, nauki o komunikacji społecznej i mediach, filmoznawstwo, językoznawstwo). Ze względu na szeroki zakres tematyczny i obecność w księgozbiorze literatury rozrywkowej projekt ten może służyć jako materiał badawczy i jako wsparcie merytoryczne w przygotowaniu do zajęć i prowadzeniu badań, ale i wzbogaci polskie zbiory biblioteczne o popularną i mniej znaną beletrystykę zagraniczną.

Zgromadzone przez dra hab. Leszka Engelkinga dzieła stanowią cenne świadectwo jego badawczych i osobistych pasji – jako tłumacz i popularyzator głównie literatury czeskiej przyczynił się on do wzrostu zainteresowania kulturą Czech w Polsce, za co był nagradzany („Premia Bohemica”, „Gratias Agit”). 

Projekt  "Opracowanie i konserwacja cennej kolekcji neofilologicznej" jest kontynuacją pracy tego wybitnego tłumacza, poety i badacza literatury. Biorąc pod uwagę naukowe znaczenie oraz stan zachowania kolekcji, opracowanie, konserwację i udostępnienie cennego zasobu, projekt ten służy jego ochronie i zabezpieczeniu. Ułatwi on dostęp wszystkim zainteresowanym do unikatowego zasobu neofilologicznego.

Projekt zakończony 31 października 2025 r.

Logotypy instytucji: UŁ, BUŁ i MNiSW

 

Biblioteka
Uniwersytetu Łódzkiego

Jana Matejki 32/38, 90-237 Łódź

42 635-60-57 - @:Informatorium
42 635-60-50 - @:Wypożyczalnia
42 635-60-02 - @:Sekretariat

Funduszepleu
Projekt Multiportalu UŁ współfinansowany z funduszy Unii Europejskiej w ramach konkursu NCBR